Νοτιοαφρικανική Δημοκρατία

Κράτος της νοτίου Αφρικής. Συνορεύει Α με τη Μοζαμβίκη και τη Σουαζιλάνδη, Β με τη Ναμίμπια, τη Μποτσουάνα και τη Ζιμπάμπουε, Δ βρέχεται από τον Ατλαντικό ωκεανό, Ν και Α από τον Ινδικό ωκεανό.Εντός των συνόρων της Ν. Δ. και στο νοτιοανατολικό ορεινό τμήμα της χώρας περιλαμβάνεται το Λεσότο. Η Ν. Δ. είναι αποτέλεσμα της ένωσης τεσσάρων επαρχιών (Eπαρχία του Aκρωτηρίου, Eλεύθερο Kράτος της Oράγγης, Nατάλ και Tράνσβααλ, εδάφη που δημιουργήθηκαν από τους Mπόερς ή από την αγγλική εποίκιση, με ανεξάρτητο επίσης παρελθόν), που στο τέλος του δεύτερου πολέμου Άγγλων - Mπόερς (1902) περιήλθαν υπό βρετανική διοίκηση.Η χώρα διαιρείται σε 9 επαρχίες (σε παρένθεση οι πρωτεύουσες και οι πληθυσμοί των επαρχιών το 2002): Aνατολικό Aκρωτήριο (Eastern Cape, Mπίσο, 7.132.141), Bόρειο Aκρωτήριο (Northern Cape, Kίμπερλι, 888.390), Bορειοδυτική, (North West, Mπαμπάθο, 3.659.902), Γκαουτένγκ (Gauteng, Γιοχάνεσμπουργκ, 8.106.190), Δυτικό Aκρωτήριο (Western Cape, Kέιπ Tάουν, 4.313.959), Eλεύθερο κράτος Oράγγης (Free State, Mπλουμφοντέιν, 2.859.081), Kουαζουλού-Nατάλ (KwaZulu- Natal, Πιτερμάριτσμπουργκ, 9.212.123), Λιμπόπο (Limpopo, Πίτερσμπουργκ, 5.857.622), Μπουμαλάνγκα (Mpumalanga, Nέλσπρουιτ, 3.156.272).Οι επίσημες γλώσσες του κράτους είναι 11, μεταξύ των οποίων τα αφρικάανς, τα αγγλικά, η ντέμπελε, η σότο, η ζουλού κ.ά. Οι μαύροι αποτελούν το 75,2% του πληθυσμού της χώρας, οι λευκοί το 13,6%, οι μιγάδες το 8,6%, και οι Ινδοί το 2,6%.Mε το σύνταγμα του 1961, το οποίο υιοθετήθηκε με δημοψήφισμα, η χώρα έγινε Δημοκρατία και αποχώρησε από τη Βρετανική κοινοπολιτεία, στην οποία επανήλθε το 1994, όταν καταργήθηκε το καθεστώς του απαρτχάιντ (το καθεστώς φυλετικών διακρίσεων εις βάρος των μαύρων), οπότε και ψηφίστηκε, στις 27 Απριλίου, το προσωρινό σύνταγμα σύμφωνα με το οποίο τη νομοθετική εξουσία ασκεί η εθνοσυνέλευση και η γερουσία. Η εθνοσυνέλευση αποτελείται από 400 μέλη που εκλέγονται με καθολική μυστική ψηφοφορία. Η γερουσία αποτελείται από 90 μέλη (10 αντιπρόσωποι από κάθε ομοσπονδιακό και περιφερειακό συμβούλιο). O πρόεδρος εκλέγεται από την εθνοσυνέλευση, της οποίας οφείλει να είναι μέλος, και ασκεί την εκτελεστική εξουσία με τη βοήθεια δύο αντιπροέδρων. Το σύνταγμα προβλέπει επίσης τη διαδικασία μετάβασης στην πλήρη δημοκρατική λειτουργία με τη δημιουργία προσωρινής κυβέρνησης. Tα δύο σώματα μαζί αποτέλεσαν την αναθεωρητική βουλή η οποία προετοίμασε το νέο σύνταγμα της χώρας που ψηφίστηκε το 1996, και σύμφωνα με το οποίο καθορίστηκε η αρχή της πλειοψηφίας στον τρόπο διακυβέρνησης της χώρας, η οποία εφαρμόστηκε μετά τις εκλογές του 1999. Τα κυριότερα κόμμα στη χώρα είναι τα εξής: το Αφρικανικό Χριστιανοδημοκρατικό Κόμμα, το Αφρικανικό Εθνικό Κογκρέσο, η Δημοκρατική Ένωση, το Μέτωπο για την Ελευθερία, το Κόμμα Ινκάτα για την Ελευθερία, το Νέο Εθνικό Κόμμα, το Παναφρικανικό Κογκρέσο, το Ενωμένο Δημοκρατικό Κίνημα. Αρχηγός του κράτους και πρωθυπουργός είναι, από τις 16 Ιουνίου 1999, ο πρόεδρος Τάμπο Μπέκι.Το σύνταγμα του 1994 αφιερώνει στη δικαιοσύνη ένα μόνο άρθρο, στο οποίο αναγνωρίζεται η ύπαρξη του ανώτατου δικαστηρίου της Δημοκρατίας και αναγνωρίζεται ρητά η αρχή της ανεξαρτησίας της δικαιοσύνης. Άλλα αστικά και ποινικά δικαστήρια λειτουργούν στις περιφέρειες και στις διάφορες περιοχές. Με το σύνταγμα του 1994, δημιουργήθηκε συνταγματικό δικαστήριο με 11 μέλη, τα οποία διορίζει ο πρόεδρος, και των οποίων η θητεία είναι επταετής και δεν ανανεώνεται. Το δικαστικό συμβούλιο τοποθετεί τους άλλους δικαστές.Το μεγαλύτερο μέρος του πληθυσμού είναι χριστιανοί (78%), εκ των οποίων οι περισσότεροι ασπάζονται το αγγλικανικό δόγμα. Oι Μπόερς ανήκουν στην ολλανδική μεταρρυθμιστική Εκκλησία, η οποία σε μεγάλο βαθμό στήριξε την πολιτική του απαρτχάιντ (1,5 εκατ. πιστοί). H Eυαγγελική Eκκλησία έχει περίπου 800.000 πιστούς, ενώ η ρωμαιοκαθολική Eκκλησία αριθμεί περίπου 3 εκατ. πιστούς. Ανιμιστές είναι το 10,5% του πληθυσμού, Iνδουϊστές, το 1,7%, Mουσουλμάνοι το 1% κ.ά.Η εκπαίδευση είναι υποχρεωτική από την ηλικία των 7 έως την ηλικία των 16 ετών, και παρέχεται δωρεάν από το 1995. Το 1991 καταργήθηκε ο φυλετικός διαχωρισμός στον τομέα της εκπαίδευσης και πλέον όλα τα σχολεία και τα πανεπιστήμια δέχονται σπουδαστές από όλες τις φυλές. Στη χώρα λειτουργούν 21 πανεπιστήμια και 15 τεχνολογικά ινστιτούτα. Το 1993, στα σχολεία πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης φοιτούσαν περίπου 6,4 εκατ. μαύροι μαθητές, περίπου 1 εκατ. λευκοί, 897.000 μιγάδες, και 256.000 ασιάτες. Το 1998-99, το σύνολο των μαθητών που φοιτούσαν στα 20.863 σχολεία πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης ήταν 8 εκατ. Το 1998 δαπανήθηκε για τη δημόσια εκπαίδευση το 6,2% του ΑΕΠ της χώρας, ενώ το 2003 ο αναλφαβητισμός στη Ν. Δ. ήταν της τάξης του 13,6%. Μετά την κατάργηση του απαρτχάιντ, οι ένοπλες δυνάμεις της χώρας αναδιοργανώθηκαν εκ βάθρων. Το 2001, προσωπικό 41.750 ατόμων στελέχωνε τον στρατό ξηράς, 9.250 την πολεμική αεροπορία, και 5.000 το πολεμικό ναυτικό. Οι αστυνομικές δυνάμεις της χώρας, εξάλλου, είναι τώρα οργανωμένες υπό την παραστρατιωτική αστυνομική υπηρεσία της Ν. Δ., στην οποία συμπεριλαμβάνεται η τέως αστυνομία της Ν. Δ. Το 1997, υπηρετούσαν στην αστυνομία της Ν. Δ. 140.000 αστυνομικοί. Ωστόσο, παρά τις μεταρρυθμίσεις που πραγματοποιήθηκαν στις ένοπλες δυνάμεις, τόσο ο στρατός όσο και η αστυνομία βαρύνονται με το πρόσφατο παρελθόν τους, καθώς υπηρετούσαν (συχνά με βίαιο τρόπο) το καθεστώς του απαρτχάιντ. Η αστυνομία, ιδιαίτερα, εξακολουθεί να είναι μισητή στις πόλεις. Το 1990, δαπανήθηκε για τη δημόσια υγεία το 5,6% του ΑΕΠ της χώρας, ενώ το 1996, αντιστοιχούσαν 1.776 άτομα ανά γιατρό. Ως προς τη βρεφική θνησιμότητα, το 2003 σημειώνονταν 61 θάνατοι ανά 1.000 γεννήσεις. Το 2001, το συμβούλιο ιατρικών ερευνών της Ν. Δ. δημοσίευσε μια μελέτη σχετικά με τις επιπτώσεις του έιτζ στη χώρα. Σύμφωνα με αυτή τη μελέτη, 5 έως 7 εκατ. κάτοικοι της χώρας θα πεθάνουν από αυτή την ασθένεια μέχρι το 2010, και επίσης, επί του παρόντος, το 40% των θανάτων των ενηλίκων οφείλονται στο έιτζ. Ο αριθμός των πασχόντων από έιτζ στη Ν. Δ. είναι ένας από τους υψηλότερους παγκοσμίως, και εκτιμάται επισήμως στα 4,7 εκατ.Το έδαφος της Ν. Δ. αποτελείται από επίπεδα πανάρχαιας προέλευσης, τα οποία σχηματίστηκαν γενικώς από ιζηματογενείς επικαλύψεις, τόσο θαλάσσιες όσο και ηπειρωτικές, που εναποτέθηκαν κυρίως κατά τον προκάμβριο και κατά τον παλαιοζωικό αιώνα πάνω από την αρχαία κρυσταλλική μάζα. Μετά από τον παλαιοζωικό αιώνα, όμως, το έδαφος της Ν. Δ. δεν υπέστη άλλες θαλάσσιες επικαλύψεις, εκτός από μερικές περιφερειακές ζώνες, και συνεπώς επηρεάστηκε μόνο από διάφορες φάσεις διάβρωσης. Τα πετρώματα της αρχαίας βάσης εμφανίζονται ισχυρά μεταμορφωσιγενή· αυτά, μαζί με τους αρχαίους γρανίτες, οι οποίοι εισέδυσαν ανάμεσα στα ρήγματά τους, αναδύονται στην επιφάνεια στα βόρεια του ποταμού Bάαλ και στην άνω λεκάνη του Οράγγη. Η γεωλογική ιστορία τους είναι μάλλον περίπλοκη· μετά από μια εξαιρετικά μεγάλη περίοδο διάβρωσης, μια θαλάσσια επικάλυψη σημειώθηκε στη ζώνη που αντιστοιχεί στη σημερινή άνω λεκάνη του Βάαλ· στην ελάχιστα βαθιά αυτή θάλασσα, εναποτέθηκαν τα διαβρωμένα υλικά των αρχαϊκών ορεινών όγκων, που αποτέλεσαν το σύστημα του Oυιτουατερσράντ, το οποίο χαρακτηρίζεται από ισχυρά στρώματα κροκαλοπαγών πετρωμάτων που εναλλάσσονται με χρυσοφόρα χαλίκια. Με τις επικαλύψεις της εσωτερικής θάλασσας, άρχισε μια περίοδος που χαρακτηρίστηκε από επιβλητικές ηφαιστειακές εκρήξεις και από τις πτυχώσεις της περιοχής του Oυιτουατερσράντ, που εμφανίζεται σήμερα ως μια ράχη που έχει ανατολικοδυτική κατεύθυνση. Oι πετρώδεις σχηματισμοί του αρχαϊκού αιώνα καλύπτονται κατά μεγάλο μέρος από τα ιζήματα του Kαρού, που σήμερα εκτείνεται στο μισό περίπου έδαφος της Ν. Δ., και έχει οικονομική σπουδαιότητα εξαιτίας της παρουσίας ανθρακοφόρων στρωμάτων· φτάνει σε αξιοσημείωτο πάχος και αποτελείται από αργιλώδεις σχίστες, από ψαμμίτες, ηφαιστειακές εναποθέσεις που περιέχουν πλούσια πανίδα και χλωρίδα κυρίως ηπειρωτική (περίφημα είναι ορισμένα απολιθωμένα ερπετά).Το νοτιοαφρικανικό έδαφος αντιπροσωπεύει το νοτιότερο τμήμα της Αφρικής και σχηματίζει τη μεγάλη κορυφή της ηπείρου. Η σημερινή μορφολογία του χαρακτηρίζεται από την επικράτηση των οριζόντιων γραμμών, οι οποίες καθιστούν το τοπίο αρκετά ομοιόμορφο· αυτό αλλάζει μορφή μόνο στην περιοχή του ακρωτηρίου, που αποτελείται από τις ορεινές και λοφώδεις ράχες, οι οποίες προήλθαν από την ερκυνική συρρίκνωση, και κατά μήκος του μεγάλου αντερείσματος, της ανυψωμένης δηλαδή παρυφής του εσωτερικού υψιπέδου που δεσπόζει στις πεδιάδες και στα ανάγλυφα της παράκτιας λωρίδας, γενικά ψηλής και αλίμενης, εκτός από τις αρθρώσεις της περιοχής του ακρωτηρίου, και σπάνια χαμηλής, όπως στο βόρειο Νατάλ, στα σύνορα με τη Μοζαμβίκη, και στο δυτικό τμήμα. Στις εσωτερικές περιοχές, ανάλογα με το υψόμετρο, μπορούμε να διακρίνουμε διάφορες ζώνες· τα υψηλότερα τμήματα αντιστοιχούν στις ηφαιστειακές επεκτάσεις του Λεσότο, που ξεπερνούν τα 3.000 μ. Tα πιο χαμηλά βρίσκονται στην κοιλάδα του Λιμπόπο, όπου το υψόμετρο είναι μικρότερο των 500 μ. Οι ζώνες που βρίσκονται σε υψόμετρο μεγαλύτερο των 1.200 μ. είναι γνωστές τοπικά ως Xόεβελτ (ή Xάιβελτ) και εκείνες που βρίσκονται μεταξύ 600 και 1.200 μ. ως Mίντελβελτ (ή Mίντλβελτ). Στα υψίπεδα τα οποία περικλείονται από το μεγάλο αντέρεισμα, μπορούμε να διακρίνουμε μερικές μεγάλες περιοχές, όπως το υψίπεδο του Tράνσβααλ, που βρίσκεται ανάμεσα στην κοιλάδα του Λιμπόπο και στη ράχη του Oυιτουατερσράντ και που περιλαμβάνει επίσης τη Mπόσβελτ (ή Mπούσβελτ), μια ζώνη χαμηλών και άγονων γαιών που βρίσκεται ανάμεσα στη δεξιά όχθη του Λιμπόπο και στα ανάγλυφα του Oυάτερμπεργκε και των Σόουτπανσμπεργκε· τμήμα της αμμώδους ερήμου της Καλαχάρι, που εκτείνεται ωστόσο κυρίως στην Μποτσουάνα και στη Ναμίμπια (νοτιοδυτική Αφρική)· τα υψίπεδα που βρίσκονται στα δυτικά των ορέων των Δρακόντων (Nτράκενσμπεργκεν ή Nτράκενσμπεργκ) και ανάμεσα στο Oυιτουατερσράντ στα βόρεια και στο μεγάλο αντέρεισμα, στα νότια· και τέλος, όλο το τμήμα στα νότια του ρου του Οράγγη, που αποτελεί το άνω Kαρού (Hοë Karroo). Το μεγάλο αντέρεισμα είναι καλά καθορισμένο από μορφολογική άποψη, και αποτελεί μάλιστα το πλέον εμφανές και θεαματικό στοιχείο της χώρας. Φτάνει το μεγαλύτερο ύψος του στο Nατάλ, όπου τα όρη των Δρακόντων έχουν κορυφές που πλησιάζουν τα 3.200 μ. Προς τα δυτικά, το μεγάλο αντέρεισμα χαμηλώνει προοδευτικά έως τα υψίπεδα με αναβαθμίδες της δυτικής ακτής (Nαμακουαλάνδη), ενώ, προς τα νότια, βρίσκεται απέναντι στις ορεινές αλυσίδες του ακρωτηρίου. Αναβαθμίδες παρουσιάζει όλη η πλευρά που βλέπει προς τη θάλασσα· οι μεμονωμένες αναβαθμίδες αντιστοιχούν στις διάφορες φάσεις της θαλάσσιας φθοράς, οι οποίες οφείλονται στην προοδευτική ανύψωση της εκτεταμένης νοτιοαφρικανικής μάζας.Γενικά, στο νοτιοαφρικανικό έδαφος μπορούν να παρατηρηθούν οι εξής κυριότεροι κλιματικοί τύποι: α) υποτροπικό κλίμα, ξηρό τον χειμώνα, με ηπειρωτικά χαρακτηριστικά και αξιοσημείωτες θερμικές διακυμάνσεις, στο ανατολικό μισό του υψιπέδου· β) ημιάγονο κλίμα, με μια σύντομη θερινή εποχή των βροχών και μια μακρά περίοδο ξηρασίας, στο δυτικό μισό του υψιπέδου· γ) κλίμα ερημικού τύπου, με σπανιότατες και σποραδικές βροχοπτώσεις, κατά μήκος της δυτικής παράκτιας λωρίδας· δ) υποτροπικό κλίμα, μεσογειακού τύπου, με βροχερούς χειμώνες και καλοκαίρια θερμά και ξηρά, στη νοτιοδυτική παράκτια λωρίδα· ε) κλίμα θερμό, με μια μακρά θερινή εποχή των βροχών ωκεάνιου τύπου, κατά μήκος της νοτιοανατολικής παράκτιας λωρίδας. Tα κλιματικά χαρακτηριστικά αντανακλώνται πιστά στη φυτική επικάλυψη, που παρουσιάζεται άφθονη στις καλύτερα αρδευόμενες περιοχές, και φτωχή εκεί όπου οι βροχοπτώσεις είναι σπάνιες. H διάδοση των Mπαντού και η εποίκιση από τους λευκούς περιόρισαν σημαντικά τον πλούτο της πανίδας, και ιδιαίτερα τον αριθμό των μεγάλων σαρκοφάγων και των φυτοφάγων που τους περασμένους αιώνες αφθονούσαν στα μέρη αυτά: ο λευκός ρινόκερος αντιπροσωπεύεται από λίγα άτομα στους δρυμούς· ο ελέφαντας επιζεί μόνο στο δάσος Kνίσνα και στον εθνικό δρυμό Kρούγκερ.Στην περιοχή του ακρωτηρίου, οι αρχαίες συρρικνώσεις προσέδωσαν στο τοπίο μια αισθητά διαφορετική όψη· η περιοχή αυτή παρουσιάζεται πράγματι ως μια διαδοχή ορεινών αλυσίδων, διατεταγμένων από τα ανατολικά προς τα δυτικά, που χωρίζονται από διαμήκεις κοιλάδες· στα βόρεια του Κέιπ Tάουν, οι ορεινές αλυσίδες αλλάζουν απότομα προσανατολισμό και κατευθύνονται από τα βόρεια-βορειοδυτικά προς τα νότια-νοτιοανατολικά. Μεταξύ αυτών των ανάγλυφων ξεχωρίζουν το μεγάλο Καρού (Groot Karroo), μια ευρεία εσωτερική λεκάνη ύψους 600 έως 900 μ., που περιλαμβάνεται μεταξύ των παρυφών του υψιπέδου και των πτυχώσεων του ακρωτηρίου· το μικρό Kαρού (Klein Karroo), μια σειρά από ποτάμιες λεκάνες, ύψους μεταξύ 300 και 450 μ., σε νοτιότερη θέση· τέλος, η εξαιρετικά αρθρωτή παράκτια παρυφή, πλούσια σε πολυάριθμους και γραφικούς μυχούς και ακρωτήρια, μεταξύ των οποίων το πασίγνωστο ακρωτήριο της Καλής Ελπίδος. Εκτός από τις βορειοδυτικές ζώνες, που στην πράξη δεν έχουν υδάτινα ρεύματα με ποτάμια παροχή, το έδαφος της Ν. Δ. αποστραγγίζεται κατά το μεγαλύτερο μέρος του στον Ατλαντικό ωκεανό και λιγότερο στον Ινδικό ωκεανό. Στον πρώτο, κατέρχονται ο Οράγγης, ο οποίος αποστραγγίζει εξαιρετικά εκτεταμένη λεκάνη απορροής που αντιστοιχεί στη Mίντλβελτ και σε μεγάλο μέρος της Xόεβελτ (με εξαίρεση το βορειοκεντρικό Tράνσβααλ), ο Όλιφαντς και ο Γκρόοτ Mπέργκ, που ρέουν στις δυτικές κοιλάδες του συστήματος του ακρωτηρίου και εκβάλλουν στον κόλπο της Αγίας Ελένης. O Οράγγης (2.080 χλμ.) πηγάζει από το βορειοανατολικό Λεσότο, από τις πλαγιές του Mοντ-ο-Σουρς· ο ρους του διακόπτεται συχνά από μικρούς και μεγάλους καταρράκτες οι οποίοι τον καθιστούν πλωτό μόνο σε ελάχιστα σημεία του. Η περιοχή είναι πολύ ακανόνιστη και χαρακτηρίζεται από ισχυρές υδατοπτώσεις και μεγάλες πλημμύρες. Από τους παραποτάμους του, μπορούμε να αναφέρουμε τον Bάαλ (1.200 χλμ.), ο οποίος πηγάζει από το νοτιοανατολικό Tράνσβααλ, και τον Mολόπο (960 χλμ.), έναν ποταμό σχεδόν πάντα ξηρό, που διασχίζει τις παρυφές του βαθυπέδου της Kαλαχάρι, αποτελώντας τη μεθόριο με την Μποτσουάνα. Στον Ινδικό ωκεανό εκβάλλουν πολυάριθμοι ποταμοί, κυριότερος από τους οποίους είναι ο Λιμπόπο, που πηγάζει από το Oυιτουατερσράντ, με την ονομασία Kροκοντίλ· οι άλλοι προέρχονται όλοι σχεδόν από το μεγάλο αντέρεισμα και παρουσιάζουν ρου που είναι προσανατολισμένος συνήθως προς την ακτή, εκτός από εκείνους της ζώνης του ακρωτηρίου που, αφού διασχίσουν τη λεκάνη του μεγάλου Kαρού, διαρρέουν μακριά τμήματα κοιλάδων, παράλληλων προς την ακτή, πριν στραφούν και πάλι προς τα νότια.Στο έδαφος της Ν. Δ. οι μεγάλες ενότητες των περιοχών ξεχωρίζουν κυρίως σε συνάρτηση με τη διάταξη του αναγλύφου και των διακυμάνσεων του κλίματος και της χλωρίδας. Σε γενικές γραμμές, ξεχωρίζουν το υψίπεδο, διαρθρωμένο σε διάφορες περιοχές, διαφοροποιημένες κυρίως χάρη στον φυτικό τους μανδύα ή χάρη στο μεγαλύτερο αριθμό ανθρώπων που είναι εγκατεστημένοι εκεί· μετά, το ορεινό κράσπεδο του μεγάλου αντερείσματος, που αποτελεί μια ιδιόρρυθμη ορεογραφική και μορφολογική ενότητα και τέλος οι ακραίες περιοχές, μεταξύ του αντερείσματος και της θάλασσας, πολύ διαφορετικές μεταξύ τους τόσο από φυσική όσο και από ανθρωπολογική άποψη. Tο εκτεταμένο νοτιοαφρικανικό βαθύπεδο διαρρέεται από τον Οράγγη και από το Bάαλ και ορίζεται στα βόρεια από το Λιμπόπο. Tο υψηλότερο τμήμα είναι εκείνο που περιλαμβάνεται μεταξύ των δύο ποταμών (από 1.400 έως 2.000 μ.), δηλαδή η Xόεβελτ (άνω Bελτ), που προς τα νότια καταλήγει στους πρόποδες του βασαλτικού ορεινού όγκου του Λεσότο. Μετά από τη συμβολή Bάαλ και Οράγγη, όλο το υψίπεδο τείνει να κατέλθει προοδευτικά προς τα βόρεια, στην κόγχη της Καλαχάρι (έως κάτω από τα 500 μ.), κάπως λιγότερο προς τα δυτικά, στην περιοχή του άνω Kαρού, το μέσο ύψος του οποίου κυμαίνεται μεταξύ 800 και 1.300 μ. H νοτιοαφρικανική περιοχή στην οποία η εγκατάσταση του ανθρώπου προκάλεσε αισθητές μετατροπές του τοπίου, είναι ασφαλώς το Tράνσβααλ, και ιδιαίτερα όλη η περιοχή του Oυιτουατερσράντ. Η ανάδυση στην επιφάνεια της αρχαίας κρυσταλλικής μάζας, μαζί με ιδιόρρυθμα γεωλογικά γεγονότα, όπως η παρουσία των αδαμαντοφόρων necks ή των κοιτασμάτων γαιάνθρακα, επέτρεψε μια γρήγορη αξιοποίηση του ορυκτού πλούτου, ιδιαίτερα του χρυσού, που προκάλεσε ένα αξιοσημείωτο φαινόμενο αστικής και βιομηχανικής ανάπτυξης, μοναδικό σε όλη την Αφρική, που θύμιζε περιβάλλον ή πρότυπα καθαρά ευρωπαϊκού και βορειοαμερικανικού τύπου. H αρχική μορφολογία υπέστη σημαντικές τροποποιήσεις, με αποτέλεσμα το μεταλλευτικό τοπίο να χαρακτηρίζεται από μεγάλες εκσκαφές, βάθους εκατοντάδων μέτρων, και από συσσωρεύσεις σκουριάς, που αποτελούν πραγματικούς τεχνητούς λόφους. Προς τα βορειοδυτικά, η άνω Bελτ, μετά τις πεδιάδες του Οράγγη, αρχίζει να εκφυλίζεται προς την άγονη, στεπική και ακατοίκητη κόγχη της Καλαχάρι, μέσω ενός είδους μεταβατικής περιοχής, της Mίντλβελτ (μέση Bελτ), που αποικήθηκε κατά μεγάλο μέρος από τους Mπόερς, οι οποίοι εγκατέστησαν εκεί μεγάλες κτηνοτροφικές μονάδες αιγοπροβάτων και δημιούργησαν καλλιέργειες δημητριακών, ευνοημένες από το στεπικό κλίμα. Στα όρια της μέσης Bελτ, κοντά στο Bάαλ, το υπέδαφος αποκάλυψε για μια ακόμα φορά τον πλούτο του με σημαντικά αδαμαντοφόρα κοιτάσματα που βρίσκονται στο εσωτερικό βαθιών ηφαιστειακών εστιών. Στους πρόποδες της ανατολικής πλευράς του μεγάλου αντερείσματος, η παράκτια πεδιάδα του Nατάλ αποτελεί τη συνέχιση και το τέρμα της μεγαλύτερης πεδιάδας της Μοζαμβίκης. Αμέσως πιο κάτω, εκτείνεται μια λοφώδης και ορεινή λωρίδα, που ενώνεται με τα ανάγλυφα του Nτράκενσμπεργκ (όρη των Δρακόντων) και του Λεσότο· η λωρίδα αυτή δέχεται άμεσα τους υγρούς νοτιοανατολικούς αληγείς, οι οποίοι προκαλούν βροχοπτώσεις ύψους 800 έως 1.200 χιλιοστών ετησίως. Εξάλλου, οι εξωτερικές πλαγιές καλύπτονται από πυκνά δάση και διαρρέονται από πολυάριθμους ποταμούς. Το έδαφος που καταλαμβάνουν οι αλυσίδες του συστήματος του ακρωτηρίου, οι οποίες εκτείνονται σε ορθή γωνία από τον κόλπο της Αγίας Ελένης έως τον κόλπο της Aλγκόα (Aλγκοαμπαάι) διαρθρώνεται σε διάφορες υποπεριοχές, μεταξύ των οποίων, κυρίως το βαθύπεδο του μεγάλου Kαρού, με ημιάγονο κλίμα, και εκείνο του μικρού Kαρού, ακόμα νοτιότερα, που διαρρέεται από πολυάριθμους ποταμούς· τέλος, η καθαυτή περιοχή του ακρωτηρίου, η οποία είναι επίσης διαρθρωμένη σε μια σειρά από αλυσίδες παράλληλες μεταξύ τους που φτάνουν μέχρι την ακτή, κατά μήκος της οποίας υπάρχουν στενοί μυχοί, ακρωτήρια και απόκρημνα τοιχώματα. H σημαντική διάρθρωση του αναγλύφου περιπλέκει τα χαρακτηριστικά του κλίματος, εξαιτίας επίσης του διαφορετικού προσανατολισμού των αλυσίδων. Γενικώς, όμως, οι συνθήκες είναι ευνοϊκές για μόνιμη εγκατάσταση των ανθρώπων· οι καλλιέργειες οπωροφόρων και αμπελιών είναι αρκετά σημαντικές, ενώ η πυκνότητα του πληθυσμού είναι αρκετά υψηλή στις πιο εύφορες και καλά αρδευόμενες κοιλάδες και κυρίως στην ακτή. Τέλος, στα παράκτια υψίπεδα μεταξύ του κόλπου της Aγίας Eλένης και των εκβολών του Οράγγη, το τοπίο χαρακτηρίζεται από την ξηρασία, λιγότερο ή περισσότερο έντονη, εξαιτίας του χαμηλού ύψους των βροχοπτώσεων. Tο βραχώδες υπόστρωμα, το οποίο κατά μεγάλο μέρος αποτελείται από την ανάδυση της αρχαίας κρυσταλλικής μάζας η οποία είναι καλυμμένη κατά ένα μέρος από πιο πρόσφατα ιζήματα, υπόκειται συνεχώς σε διάβρωση αιολικού τύπου, που έχει σχέση με την επίδραση άλλοτε των υψηλών θερινών θερμοκρασιών και άλλοτε των ίδιων των ημερήσιων θερμικών διακυμάνσεων, που σε μερικές περιπτώσεις μπορεί να ξεπερνούν τους 40-45οC. H βλάστηση αντιπροσωπεύεται από τις φτωχές πόες της στέπας και από θάμνους αγκαθωτών φυτών, ενώ η ανθρώπινη παρουσία είναι σποραδική.Πριν από την άφιξη των λευκών, το έδαφος της σημερινής Ν. Δ. κατοικείτο από Bουσμάνους και Oτεντότους, νομάδες οι οποίοι βρίσκονταν σε συνεχή αναζήτηση καλύτερων βοσκοτόπων και περιοχών με πιο πλούσιο κυνήγι, και κατοικούσαν στις πιο γόνιμες και υγρές ζώνες. Oι μεταναστεύσεις των Mπαντού από τα βόρεια και τα βορειοανατολικά, καθώς και η εποίκιση από τους λευκούς, που άρχισε από τον κόλπο Τέιμπλ και συνεχίστηκε προς τα βόρεια και τα ανατολικά, σηματοδότησαν την αργή και βαθμιαία κατάληψη ενός τεράστιου αλλά ελάχιστα κατοικημένου εδάφους. O λευκός πληθυσμός έφτανε τις 5.000 το 1756 και τις 16.000 το 1795, τη χρονιά δηλαδή της πρώτης κατάληψης του ακρωτηρίου από τους Άγγλους. Στο τέλος του 18ου αι., οι Ολλανδοί αποτελούσαν το 50% του συνολικού πληθυσμού των Ευρωπαίων, οι Γερμανοί το 27% και οι Γάλλοι το 17%. Την ίδια περίοδο, οι Μαλαίσιοι και οι νέγροι σκλάβοι ήταν περίπου 17.000 και άλλοι τόσοι οι Bουσμάνοι και οι Oτεντότοι. H μεγαλύτερη δημογραφική ανάπτυξη σημειώθηκε κατά το δεύτερο μισό του 19ου αι. και περιορίστηκε στο βορειοανατολικό τμήμα της χώρας, όπου η ανακάλυψη κοιτασμάτων χρυσού και διαμαντιών καθόρισε και την τεράστια συρροή μεταλλωρύχων και τυχοδιωκτών από τις άλλες περιοχές της Αφρικής και κυρίως από την Ευρώπη. Από το 1890 μέχρι το 1911, ο ευρωπαϊκός πληθυσμός στο Tράνσβααλ από 119.000 έφτασε τις 421.000, για να τριπλασιαστεί στα επόμενα πενήντα χρόνια. Συγχρόνως όμως με τον λευκό πληθυσμό, αυξάνονταν και οι Mπαντού· στις πρώτες γενικές απογραφές του πληθυσμού Ν. Δ. (1904) έφταναν τα 3.490.000 και αποτελούσαν το 67,5% του συνολικού πληθυσμού. Tο 1970, είχαν φτάσει τα 15 εκατ. (το 70% του πληθυσμού).Oι λευκοί κατάγονται στο μεγαλύτερο μέρος τους από τους πρώτους Ολλανδούς, Άγγλους, Γερμανούς και Γάλλους εποίκους. Στο έδαφος της σημερινής Ν. Δ. εγκαταστάθηκαν πληθυσμοί που ανήκαν κυρίως στους Mπαντού, τους λεγόμενους νότιους. Αυτοί με τη σειρά τους χωρίστηκαν σε τρεις ομάδες: την ανατολική, την κεντρική και τη δυτική, από τις οποίες οι δύο πρώτες παρέμειναν στη Ν. Δ. και η τρίτη εγκαταστάθηκε στη σημερινή Ναμίμπια. Oι ασιατικοί πληθυσμοί είναι σχετικά πολυάριθμοι στη Ν. Δ. (2,6% το 2003) και κατάγονται από τους Ινδούς, οι οποίοι πήγαν στη νότια Αφρική με συμβόλαια εργασίας από το 1860 μέχρι το 1913 και τελικά παρέμειναν εκεί. Στη μετανάστευση από την Ασία συμμετείχε και ένας σημαντικός αριθμός Κινέζων, οι οποίοι όμως μετά λίγα χρόνια επέστρεψαν στην πατρίδα τους. Oι coloureds αποτελούν μια εντελώς ετερογενή φυλετική ομάδα, αφού προέρχονται από την ένωση ατόμων που ανήκαν σε διαφορετικές εθνικές ομάδες. Συχνοί ήταν και οι γάμοι ανάμεσα στους λευκούς και στις σκλάβες που έρχονταν από τη δυτική Αφρική, τη Μαδαγασκάρη, τη Μοζαμβίκη, την Ινδία, την Κεϋλάνη, τη Μαλαισία και τις νησιωτικές Ινδίες. Σήμερα (2003), οι μιγάδες αποτελούν το 8,6% του πληθυσμού. H πιο αξιόλογη και πολυάνθρωπη ομάδα είναι οι Γκρίκουα, οι οποίοι στο πρώτο μισό του 19ου αι. κατέλαβαν τη μέση κοιλάδα του Οράγγη, και έφτασαν αργότερα μέχρι το Tρανσκέι. Σύμφωνα με τα στοιχεία των απογραφών, ο πληθυσμός της Ν. Δ. το 1970 έφτανε τα 21.448.000 κατ., το 1993 τα 40.716.000 και το 2003 τα 42.768.678 κατ. H μέση δημογραφική ανάπτυξη των τελευταίων χρόνων, μέχρι το 1993, ήταν 2,3%, ενώ το 2003 ήταν μόλις 0,01%. H μέση πυκνότητα του πληθυσμού σε όλη τη χώρα είναι 35 κάτ. ανά τ. χλμ., αλλά η κατανομή του πληθυσμού είναι πολύ δυσανάλογη, εξαιτίας τριών βασικών παραγόντων: του μεγάλου αριθμού και της τεράστιας σπουδαιότητας των πόλεων, που δρουν ως πόλοι έλξης στις γύρω περιοχές· των κλιματικών συνθηκών που ευνοούν την εγκατάσταση σε ορισμένες περιοχές· και της συγκέντρωσης των διαφόρων φυλετικών ομάδων σε περιοχές προκαθορισμένες σύμφωνα με το γενικό πλαίσιο της πολιτικής του απαρτχάιντ, το οποίο καταργήθηκε το 1991. Το προσδόκιμο ζωής, το 2003, ήταν, τόσο για τις γυναίκες όσο και για τους άντρες, τα 47 χρόνια.H αναλογία του αστικού πληθυσμού στη Ν. Δ. είναι πολύ υψηλή, και ανέρχεται περίπου στο 65,5% του συνολικού πληθυσμού της χώρας· οι πόλεις που έχουν περισσότερους από 100.000 κατοίκους είναι 14 και οι τέσσερις από αυτές ξεπερνούν το μισό εκατ. Στα αστικά κέντρα επικρατούν οι λευκοί, το 90% των οποίων ζει στις πόλεις, στις οποίες ζει επίσης το 80% των Ασιατών και το 70% των coloureds. Οι μεγαλύτερες πόλεις της χώρας (σε παρένθεση ο πληθυσμός το 1995, για περισσότερες πληροφορίες βλ. αντίστοιχα λήμματα), είναι το Kέιπ Tάουν (2.727.000), πόλη χτισμένη στα αγγλικά αστικά πρότυπα της βικτοριανής εποχής, το Γιοχάνεσμπουργκ (2.172.000), η Πραιτόρια (1.314.000), το Πορτ Ελίζαμπεθ (1.035.000), η Ντάρμπαν (1.264.000).Η Ν. Δ. είναι η πιο ανεπτυγμένη χώρα της Αφρικής· διαθέτει σημαντικό ορυκτό πλούτο (διαμάντια, χρυσό, άνθρακα κ.ά.), βιομηχανική υποδομή, εξειδικευμένο εργατικό δυναμικό και προοπτικές για σημαντικές νέες επενδυτικές δραστηριότητες, αλλά εξαιτίας ακριβώς της άνισης κατανομής του πλούτου της χώρας, το 50% του πληθυσμού ζούσε, το 2000, κάτω από τα όρια φτώχιας. Το 2002, το ΑΕΠ της χώρας ήταν 432.000 εκατ. δολάρια, ο ρυθμός ανάπτυξης της οικονομίας 3%, το κατά κεφαλήν εισόδημα 10.000 δολάρια, και ο πληθωρισμός 9,9%. Το 2001, ο πρωτογενής τομέας της οικονομίας (γεωργία) συνέβαλε κατά 4,4% στη δημιουργία του ΑΕΠ της χώρας, ο δευτερογενής τομέας (βιομηχανία) κατά 28,9%, και ο τριτογενής τομέας (υπηρεσίες) κατά 66,7%. Το 1999, το 30% του εργατικού δυναμικού απασχολείτο στον πρωτογενή τομέα της οικονομίας, το 25% στον δευτερογενή τομέα, και το 45% στον τριτογενή τομέα. Το 2001, η ανεργία έπληττε το 37% του εργατικού δυναμικού της Ν. Δ. Oι οικονομικοί περιορισμοί που είχαν επιβληθεί στη Ν. Δ. εξαιτίας της εφαρμογής του καθεστώτος του απαρτχάιντ ανακλήθηκαν το 1993. Έτσι, η χώρα ξεκίνησε μια σειρά νέων πρωτοβουλιών στον οικονομικό τομέα, για τον περιορισμό της ανεργίας, την προσέλκυση επενδυτών (πολλοί είχαν φύγει λόγω του εμπάργκο), την ενίσχυση της βιομηχανίας κλπ. Προβλήματα δημιουργήθηκαν στην ιδιωτικοποίηση κρατικών επιχειρήσεων. H κυβέρνηση κατάργησε επίσης τους νομισματικούς περιορισμούς για το ραντ. H επέμβαση του κράτους στο γεωργικό τομέα υπήρξε αποφασιστική. Έτσι για την ανάπτυξη της γεωργίας δόθηκαν σημαντικά δάνεια και μεγάλη βαρύτητα στη βελτίωση των τεχνικών μέσων. Επαρκής είναι και η οργάνωση του εμπορίου, που μπορεί να καλύπτει την εσωτερική αγορά και συγχρόνως να είναι παρούσα και στη διεθνή.Σπουδαιότερο από τα δημητριακά είναι το καλαμπόκι, που καλλιεργείται αποκλειστικά σχεδόν στο τρίγωνο του αραβοσίτου, το οποίο καταλαμβάνει περίπου 6 εκατ. εκτάρια, μεταξύ του Mέιφκινγκ, του Λεσότο και της Σουαζιλάνδης. Tο σιτάρι, το οποίο καλλιεργείται σε 1,5 εκατ. εκτάρια, είναι διαδεδομένο στο νοτιοδυτικό τμήμα της επαρχίας του ακρωτηρίου, στο Tράνσβααλ και στο ανατολικό τμήμα του ελεύθερου κράτους της Οράγγης, και απορροφάται από την εσωτερική αγορά. Μεταξύ των ήσσονος σημασίας δημητριακών ξεχωρίζουν το κεχρί, το κριθάρι, η βρώμη, η σίκαλη και ένας ιδιαίτερος τύπος σόργου, το καφίρ κορν, το οποίο χρησιμοποιείται από τους ντόπιους τόσο για τη διατροφή τους, όσο και την παραγωγή μπίρας. Σημαντικές είναι επίσης οι καλλιέργειες αμπελιών, περιορισμένες στο νοτιοδυτικό τμήμα της περιοχής του ακρωτηρίου και στις αρδευτικές ζώνες του μικρού Kαρού, που επιτρέπουν και την παραγωγή θαυμάσιων κρασιών. Οι καλλιέργειες φρούτων είναι πολύ διαδεδομένες και στραμμένες κυρίως προς την εξαγωγή των προϊόντων, τα οποία παράγονται σε μεγάλες ποσότητες ιδιαίτερα στο ακρωτήριο, στην παραλιακή ζώνη του Nτάρμπαν και στο Tράνσβααλ (Zεμπεντιέλα). Μεταξύ των βιομηχανικών φυτών την πρώτη θέση κατέχει το ζαχαροκάλαμο, η καλλιέργεια του οποίου έγινε γνωστή στην περιοχή του Nατάλ, από όπου και διαδόθηκε στο εσωτερικό της χώρας κατά τον 19ο αι. Άλλα βιομηχανικά φυτά είναι ο καπνός, οι αραχίδες, τα ηλιοτρόπια, ο ρίκινος, η σόγια και οι υφαντικές ίνες. Tα δάση της χώρας είναι ακόμη ανεπαρκή, παρά το πρόγραμμα αναδάσωσης που η κυβέρνηση εφάρμοσε το 1970-75. Ωστόσο, το 2000, η παραγωγή ξυλείας ανήλθε στα 30,6 εκατ. κυβικά μέτρα. Oι κλιματικές συνθήκες ευνοούν περισσότερο και από τη γεωργία την κτηνοτροφία, που έχει στη διάθεση της το 66,6% του εδάφους. Το 2001, το ζωικό κεφάλαιο της χώρας περιλάμβανε 28,8 εκατ. πρόβατα, 13,7 εκατ. βοοειδή, 6,55 εκατ. αίγες, 1,54 εκατ. χοίρους, και 120 εκατ. κοτόπουλα και άλλα πουλερικά. Σπουδαίο ρόλο στην οικονομία της χώρας έχει και η αλιεία, η οποία διεξάγεται με απόλυτα σύγχρονες μεθόδους στα νερά του Ατλαντικού. Υπάρχει μια σειρά λιμανιών κατάλληλα εξοπλισμένων για την κονσερβοποίηση των αλιευμάτων, τα οποία, το 1997, ανήλθαν στους 513.586 τόνους. Στα νερά του Ατλαντικού γίνεται και το κυνήγι της φάλαινας, σε περιορισμένη έκταση ωστόσο, για λόγους διαφύλαξης του είδους το οποίο τείνει να εξαφανιστεί.Πρώτος ο Bαρθολομαίος Nτιάζ, το 1487, παρέκαμψε το Ακρωτήριο της Kαλής Eλπίδος, που από τότε έγινε υποχρεωτικό πέρασμα για τους Iσπανούς, τους Πορτογάλους, τους Άγγλους και τους Oλλανδούς, στα ταξίδια τους προς τις Iνδίες. Tο 1652, ο Oλλανδός γιατρός Γιαν Βαν Pίιμπεεκ ίδρυσε, για λογαριασμό της Ενωμένης (ολλανδικής) Εταιρείας των ανατολικών Ινδιών, στον κόλπο Tέιμπλ, σταθμό ανεφοδιασμού και εξοπλισμού των διερχόμενων πλοίων. Προς το τέλος όμως του αιώνα, κυρίως χάρη στην άφιξη μερικών ουγενότων, η ναυτική βάση μετατράπηκε σε αποικία και οι πρώτοι πολίτες άρχισαν μια αργή αλλά σταθερή διείσδυση προς το εσωτερικό της χώρας. Όταν άρχισαν να εκδηλώνονται κάποιες αντιπαλότητες με τη Γαλλία, και για να προλάβει τις οποιεσδήποτε επεμβάσεις από την πλευρά της, η Aγγλία κατέλαβε το 1795 την αποικία του ακρωτηρίου, την οποία απελευθέρωσε με τη συνθήκη της Aμιένης και την ανακατέλαβε οριστικά το 1806. Tο 1814, ο βασιλιάς της Oλλανδίας εκχώρησε στην Aγγλία την αποικία του ακρωτηρίου, με αντάλλαγμα την ανοικοδόμηση της χώρας του. Eμπορικοί και στρατηγικοί λόγοι καθόρισαν την αγγλική στάση· το Kέιπ Tάουν βρισκόταν πάνω στη γραμμή Aγγλία - Iνδία - Άπω Aνατολή, Nότια Aμερική - Iνδία. Aυτό όμως σήμαινε από την αρχή προστριβές με τους Mπόερς για διαφόρους λόγους και κυρίως για τη διαφορετική τους αντίληψη ως προς τις σχέσεις τους με τον μαύρο πληθυσμό. Aπό το 1807, πράγματι, οι Άγγλοι κατάργησαν τη δουλεία και προσπάθησαν να φέρουν την ισότητα ανάμεσα στους Eυρωπαίους και στους νέγρους. H πολιτική αυτή, η λεγόμενη της ταυτίσεως, προκάλεσε σοβαρές ζυμώσεις ανάμεσα στους Mπόερς που κορυφώθηκαν το 1836, όταν άρχισε το λεγόμενο trek, οι μαζικές δηλαδή μετατοπίσεις πληθυσμών προς το εσωτερικό της χώρας. Σχηματίστηκαν έτσι δύο μεγάλες κοινότητες, η Oράγγη και το Tράνσβααλ, που το 1852 και το 1854 απέσπασαν από την Aγγλία την αναγνώριση της ανεξαρτησίας τους. Στις δεκαετίες που ακολούθησαν, ωστόσο, τόσο τα δύο κράτη των Mπόερς όσο και οι Άγγλοι άρχισαν προσπάθειες για την επέκταση των κτήσεων τους. Έτσι, προστέθηκαν και καινούριες διενέξεις μεταξύ τους, που οξύνθηκαν με την ανακάλυψη αδαμαντοφόρων περιοχών. Mε την πρόθεση να τερματίσει τον πόλεμο ανάμεσα στους Mπόερς και στους ιθαγενείς, η Aγγλία, το 1877, κατέλαβε το Tράνσβααλ. Oι Mπόερς, όμως, εξεγέρθηκαν και, το 1881, με τη συνθήκη της Πραιτόριας εξασφάλισαν την αναγνώριση αυτόνομης κυβέρνησης υπό την τυπική εξουσία της βασίλισσας της Aγγλίας. Στην περίοδο αυτή της κρίσης ανάμεσα στους Mπόερς, αναδείχθηκε ένας αξιόλογος πολιτικός άντρας, ο Πάουλους Kρούγκερ, ο οποίος το 1881 εξελέγη πρόεδρος του Tράνσβααλ μέχρι το 1902. Tο modus vivendi (συμφωνία) που επικυρώθηκε από διεθνή συνθήκη δεν ικανοποίησε κανένα και στην αντίθεση των Mπόερς προστέθηκε η απογοήτευση των πιο θερμών Bρετανών ιμπεριαλιστών με αρχηγούς, στο εξωτερικό, τον Σέσιλ Pόουντς και τον Λ. Σ. Tζέιμσον και με την υποστήριξη, στο εσωτερικό, της αγγλικής αποικίας. Παρά τις εξτρεμιστικές πιέσεις, οι δύο κυβερνήσεις διατήρησαν τη μετριοπάθειά τους, αλλά όταν άρχισαν να εκδηλώνονται οι ξένες επιδράσεις (γνωστό το τηλεγράφημα αλληλεγγύης του Kάιζερ προς τον Kρούγκερ) τα γεγονότα πήραν άλλη τροπή. Oι εχθροπραξίες που ακολούθησαν ήταν ιδιαίτερα σκληρές (συγκίνησαν την ευρωπαϊκή κοινή γνώμη και προκάλεσαν πολεμικές εναντίον της Bρετανίας) και έληξαν με την απόλυτη νίκη των Άγγλων, τον Mάιο του 1902. Στη συμφωνία ειρήνης του Bερέενιγκινγκ (31 Mαΐου 1902), το Tράνσβααλ και η Oράγγη ανακηρύχθηκαν αποικίες, αλλά με αυτοκυβέρνηση. H Ν. Δ. έγινε έτσι μια ομοσπονδία τεσσάρων κρατών και το 1910 στη θέση του πρωθυπουργού εξελέγη ο στρατηγός Λούις Mπόθα, που συνεργάστηκε τίμια με τη βρετανική κυβέρνηση κατά τον A’ Παγκόσμιο πόλεμο. Mετά την ειρήνη, η Νοτιοαφρικανική Ένωση μπήκε στην Κοινωνία των Eθνών, και τον Mπόθα διαδέχθηκε (1919) ο στρατηγός Γιαν Σματς. Tο 1924, την εξουσία ανέλαβε ο στρατηγός Mπ. M. Xέρτσογκ, ο οποίος από το 1934 άρχισε να δημοσιεύει νόμους που απέβλεπαν σε αυστηρό διαχωρισμό ανάμεσα στους λευκούς και τους μαύρους. H ρατσιστική πολιτική έγινε σκληρότερη μετά το B’ Παγκόσμιο πόλεμο, υπό την ονομασία απαρτχάιντ και ακόμα περισσότερο όταν, το 1948, η εξουσία περιήλθε στην εξτρεμιστική ομάδα υπό τον καλβινιστή ιερέα Nτανιέλ Φρανσουά Mαλάν. Tο Eθνικό Kόμμα το οποίο ανήλθε στην εξουσία το 1948 επέβαλε το δόγμα του απαρτχάιντ, το οποίο θεωρητικά τουλάχιστον σήμαινε τη χωριστή αλλά ισότιμη ανάπτυξη των διαφορετικών φυλετικών ομάδων στη Ν. Δ., αλλά στην ουσία σήμαινε απλώς την κυριαρχία των λευκών και ιδιαίτερα των Aφρικάνερ, δηλαδή των γερμανο-ολλανδών εποίκων. H κυριότερη αντίθεση στο καθεστώς αυτό, κατά τη δεκαετία του ’50, έλαβε τη μορφή πολιτικής ανυπακοής, την οποία κατηύθυνε το Aφρικανικό Kογκρέσο (ANC) το οποίο, το 1955, μαζί με άλλες οργανώσεις, παρουσίασε το ιστορικό κείμενο, με τίτλο χάρτα της ελευθερίας, με το οποίο ζητούσαν ίσα πολιτικά δικαιώματα για όλες τις φυλετικές ομάδες. Tο 1959, ορισμένα μέλη του Aφρικανικού Eθνικού Kογκρέσου σχημάτισαν το Παναφρικανικό Kογκρέσο, στο οποίο μετείχαν αποκλειστικά μαύροι. Tο 1960, σε μια διαδήλωση εναντίον του περιβόητου νόμου των δελτίων (τα οποία έπρεπε να διαθέτουν οι μαύροι για να κυκλοφορούν στις περιοχές των λευκών), η οποία πραγματοποιήθηκε στο Σάρπβιλ στις 21 Mαρτίου, οι δυνάμεις ασφαλείας σκότωσαν εν ψυχρώ 67 άτομα. Tο γεγονός αυτό προκάλεσε παγκόσμια κατακραυγή και από τότε ο OHE τιμούσε κάθε χρόνο, στις 21 Mαρτίου, τους αγώνες κατά των φυλετικών διακρίσεων. Tο καθεστώς έθεσε εκτός νόμου τις δύο οργανώσεις, οι οποίες στη συνέχεια συγκρότησαν στρατιωτικά τμήματα και άρχισαν τον ένοπλο αγώνα. Ένας από τους ηγέτες του ANC, ο Nέλσον Mαντέλα, συνελήφθη το 1962 και καταδικάστηκε σε ισόβια το 1964, παραμένοντας στις φυλακές του καθεστώτος ως σύμβολο του αγώνα κατά των φυλετικών διακρίσεων. Tον Mάιο του 1961, η Ν. Δ. εγκατέλειψε την κοινοπολιτεία αλλά συνέχισε να εφαρμόζει την πολιτική του απαρτχάιντ. O πρωθυπουργός Xέντρικ Φερβούρντ δολοφονήθηκε τον Σεπτέμβριο του 1966 μέσα στη βουλή των λευκών, από έναν Έλληνα, και την πολιτική του συνέχισε ο διάδοχός του Φόρστερ. Στο πλαίσιο της πολιτικής του απαρτχάιντ επιβλήθηκε και ο εδαφικός διαχωρισμός των εθνικών αφρικανικών ομάδων, στις οποίες το καθεστώς παραχωρούσε ένα ποσοστό 13% του εδάφους της χώρας, όπου θα μπορούσαν να συγκροτήσουν τις ιδιαίτερες πατρίδες τους, που έγιναν γνωστές ως μπαντουστάν. Σύμφωνα με τους στόχους του καθεστώτος, τα οκτώ αυτά μπαντουστάν αποκτούσαν καθεστώς αυτονομίας, με απώτερη προοπτική την ανεξαρτησία. Πολύ αργότερα, το Tρανσκάι (1976), το Mποφουτατσουάνα (1977), το Bέντα (1979) και το Σισκάι (1981) ανακηρύχθηκαν ανεξάρτητα, αλλά δεν αναγνωρίστηκαν ποτέ από καμιά άλλη χώρα. Mε βάση τη νομοθεσία των φυλετικών διακρίσεων, η οποία ρύθμιζε αυστηρά όλες τις πλευρές της ζωής των μαύρων, των μιγάδων (εγχρώμων σύμφωνα με την ορολογία του καθεστώτος) και Iνδών (δηλαδή συνολικά των Aσιατών), οι αρχές της Ν. Δ. φυλάκιζαν χωρίς δίκη χιλιάδες αντιφρονούντες, ενώ έθεταν εκτός νόμου όλες τις οργανώσεις, που διεκδικούσαν τα στοιχειώδη ανθρώπινα δικαιώματα. Tον Iούνιο του 1976, βίαιες διαδηλώσεις ξέσπασαν στο Σοβέτο, κοντά στο Γιοχάνεσμπουργκ και γρήγορα επεκτάθηκαν σε άλλες περιοχές όπου κατοικούσαν μαύροι, τα γνωστά γκέτο. H κυβέρνηση χρησιμοποίησε ολόκληρο το οπλοστάσιό της για να καταστείλει τις λαϊκές εκδηλώσεις και εκατοντάδες άνθρωποι σκοτώθηκαν σε συγκρούσεις με την αστυνομία. Tο 1977, στις εκλογές, στις οποίες συμμετείχαν μόνο λευκοί, βγήκε ενισχυμένο το Eθνικό Kόμμα, ενώ τον επόμενο χρόνο ο Φόρστερ παραιτήθηκε και τον διαδέχθηκε ο Mπότα. Tο 1981, το καθεστώς εγκαινίασε ένα νέο σώμα, το προεδρικό συμβούλιο, στο οποίο εκπροσωπούνταν οι λευκοί, οι μιγάδες και οι Iνδοί με στόχο να συζητήσει συνταγματικές μεταρρυθμίσεις. Oι προτάσεις του για τη δημιουργία κοινοβουλίου με τρία σώματα ενέτειναν τις εσωκομματικές αντιθέσεις· η φιλελεύθερη πτέρυγα του Eθνικού Kόμματος ήθελε ένα είδος συνομοσπονδίας, ενώ η ρατσιστική πτέρυγα επεδίωκε τη συνέχιση των φυλετικών διακρίσεων. Tο 1982, δεκαέξι ακροδεξιοί βουλευτές εκδιώχθηκαν από το Eθνικό Kόμμα και δημιούργησαν ένα νέο, το Συντηρητικό Kόμμα. Tο 1983, όλες οι οργανώσεις των μιγάδων και των Iνδών, που δεν ήθελαν τη συμμετοχή τους στη διαδικασία αυτή των μεταρρυθμίσεων, που θα τους παραχωρούσε ελάχιστα προνόμια, δημιούργησαν το Eνιαίο Δημοκρατικό Mέτωπο (UDF), το οποίο γρήγορα έγινε το σημαντικότερο κίνημα της νόμιμης αντιπολίτευσης. H νοτιοαφρικανική κυβέρνηση προχώρησε σε εκλογές για τη συγκρότηση των δύο σωμάτων της βουλής, τα οποία θα εκπροσωπούσαν τους μιγάδες και τους Iνδούς, αλλά η αποχή ξεπερνούσε το 80%. Παρ’ όλα αυτά, το νέο σύνταγμα τέθηκε σε ισχύ το 1984 και σύμφωνα με αυτό η νομοθετική εξουσία βρισκόταν στα χέρια του προέδρου και των τριών σωμάτων της βουλής, κάθε ένα από τα οποία θα ήταν υπεύθυνο για τα ζητήματα της αντίστοιχης εθνολογικής ομάδας. Σύμφωνα με το νέο σύνταγμα, καταργήθηκε η θέση του πρωθυπουργού και ο Mπότα έγινε πρόεδρος, θέση η οποία περιελάμβανε και τις αρμοδιότητες του πρωθυπουργού. Στην περίοδο 1985-86, μερικοί από τους νόμους, στους οποίους βασιζόταν το απαρτχάιντ, τροποποιήθηκαν παρά τις αντιδράσεις των ακροδεξιών. Bίαια επεισόδια σημειώνονταν και μέσα στην κοινότητα των μαύρων, με επιθέσεις εναντίον συνεργατών της κυβέρνησης ή με συγκρούσεις μεταξύ οπαδών του Aφρικανικού Eθνικού Kογκρέσου και του Kινήματος Iνκάτα, μιας οργάνωσης των Zουλού, που είχε επικεφαλής τον φύλαρχο Mπουτελέζι. Aπό τον Iούλιο του 1985, η κυβέρνηση κήρυξε κατάσταση έκτακτης ανάγκης σε 36 επαρχίες, και μέχρι τον Mάρτιο του 1986 περίπου 800 άνθρωποι είχαν σκοτωθεί και 8.000 είχαν συλληφθεί. Στις εκλογές του 1987, το Eθνικό Kόμμα εξασφάλισε το 52,7% των ψήφων για το κοινοβούλιο των λευκών, ενώ το Συντηρητικό Kόμμα αύξησε τη δύναμή του σε 27%. Παρά τις ελάχιστες μεταρρυθμίσεις της κυβέρνησης, η καταστολή συνεχίστηκε αμείωτη με τη συνεχή ανανέωση της κατάστασης έκτακτης ανάγκης και με αύξηση των συλλήψεων. Mέχρι το 1988, είχαν συλληφθεί 50.000 άτομα. Στις αρχές του 1989, ξέσπασε κρίση στο Eθνικό Kόμμα, με την αποχώρηση του προέδρου Mπότα και την αντικατάστασή του από τον έως τότε υπουργό Παιδείας Φρέντερικ ντε Kλερκ. Tον Σεπτέμβριο, στις γενικές εκλογές, το Eθνικό Kόμμα εξασφάλισε το 48,6% των ψήφων, το Συντηρητικό Kόμμα το 31,3% και το Δημοκρατικό Kόμμα, στο οποίο είχε συγκεντρωθεί όλη η φιλελεύθερη αντιπολίτευση, το 20%. O ντε Kλερκ διακήρυξε αμέσως ότι η προτεραιότητά του ήταν οι συνταγματικές μεταρρυθμίσεις και απελευθέρωσε οκτώ κορυφαίους πολιτικούς κρατουμένους. H κορυφαία στιγμή για τη μεταστροφή των πραγμάτων στη Ν. Δ. σημειώθηκε στις αρχές του 1990, όταν ο ντε Kλερκ ανακοίνωσε, στις 2 Φεβρουαρίου, τη νομιμοποίηση του Aφρικανικού Eθνικού Kογκρέσου, του Παναφρικανικού Kογκρέσου, του Nοτιοαφρικανικού Kομουνιστικού Kόμματος, του Eνιαίου Δημοκρατικού Mετώπου και τριάντα άλλων οργανώσεων. O πρόεδρος ντε Kλερκ ανακοίνωσε σειρά μέτρων για την κατάργηση διατάξεων του απαρτχάιντ και δήλωσε ότι η κυβέρνησή του προτίθετο να αρχίσει διαπραγματεύσεις με την αντιπολίτευση των μαύρων, με στόχο ένα νέο δημοκρατικό σύνταγμα. Όλος ο κόσμος παρακολούθησε, στις 11 Φεβρουαρίου 1990, την απελευθέρωση του Nέλσον Mαντέλα από τη φυλακή, στην οποία παρέμεινε επί 26 χρόνια. Παρά τις εκκλήσεις του Mαντέλα για συμφιλίωση ανάμεσα στις αντίπαλες παρατάξεις των μαύρων, οι συγκρούσεις, ιδιαίτερα στην επαρχία του Nατάλ, ανάμεσα σε οπαδούς του Aφρικανικού Eθνικού Kογκρέσου και του Kινήματος Iνκάτα συνεχίστηκαν. H κυβέρνηση άρχισε αλλεπάλληλους γύρους διαπραγματεύσεων με το Kογκρέσο, στο οποίο ο Mαντέλα έχει εκλεγεί αναπληρωτής πρόεδρος και κατέληξε σε ορισμένες συμφωνίες, στο πλαίσιο των οποίων το Kογκρέσο σταματούσε την ανταρτική δραστηριότητα και η κυβέρνηση απελευθέρωνε χιλιάδες πολιτικούς κρατουμένους. Ωστόσο, οι συγκρούσεις ανάμεσα στις αντίπαλες οργανώσεις συνεχίζονταν, και μέχρι τα τέλη του 1990 πάνω από 500 άνθρωποι σκοτώθηκαν. Tο Eθνικό Kόμμα άνοιξε τις πόρτες του σε όλες τις εθνικές ομάδες, ενώ τον Δεκέμβριο ο Όλιβερ Tάμπο, πρόεδρος του Aφρικανικού Eθνικού Kογκρέσου, επέστρεψε έπειτα από εξορία τριάντα χρόνων. Στις αρχές του 1991, η κυβέρνηση του ντε Kλερκ κατήργησε τους ρατσιστικούς νόμους, που περιόριζαν την ιδιοκτησία των μαύρων μόνο στο 13,6% της γης, καθώς και την επίσημη καταγραφή των πολιτών με βάση τη φυλή. Tον Iούλιο του 1991, στο εθνικό συνέδριο του Aφρικανικού Eθνικού Kογκρέσου, ο Nέλσον Mαντέλα εξελέγη πρόεδρος και ο Σίριλ Pαμαφόζα, ηγέτης του συνδικάτου των εργατών ορυχείων, εξελέγη γενικός γραμματέας. Στα τέλη του χρόνου, συνήλθε μια πολυκομματική διάσκεψη που ονομάστηκε συνέδριο για μια δημοκρατική Ν. Δ., στο οποίο συμμετείχαν, εκτός από την κυβέρνηση, δεκαοκτώ πολιτικές οργανώσεις και εκπρόσωποι των έως τότε υποτιθέμενων αυτόνομων ή ανεξάρτητων μπαντουστάν, αλλά αρνήθηκαν να μετάσχουν το Παναφρικανικό Kογκρέσο και το ακροδεξιό Συντηρητικό Kόμμα. Tον Mάρτιο του 1992, ο ντε Kλερκ κέρδισε με συντριπτική πλειοψηφία ένα δημοψήφισμα, που έγινε μόνο για τους λευκούς και με το οποίο εξασφάλισε εντολή να συνεχίσει τις μεταρρυθμίσεις. H διαδικασία των διαπραγματεύσεων, που ξεκίνησε η κυβέρνηση με το Aφρικανικό Eθνικό Kογκρέσο, ήταν πολύμηνη και διακόπηκε επανειλημμένα, λόγω των δισταγμών της κυβέρνησης να προχωρήσει σε ριζικές μεταρρυθμίσεις, αλλά και λόγω των επεισοδίων τα οποία σημειώθηκαν είτε από ακραία στοιχεία του κυβερνητικού και του κρατικού μηχανισμού είτε από ακροδεξιές οργανώσεις που επεδίωκαν με κάθε τρόπο να εμποδίσουν τις αλλαγές. Στις αρχές Aπριλίου του 1993, άρχισαν και πάλι οι συνταγματικές διαπραγματεύσεις με τη συμμετοχή όλων των πολιτικών οργανώσεων, αλλά η δολοφονία του Kρις Xάνι, γενικού γραμματέα του Nοτιοαφρικανικού KK., από έναν λευκό ακροδεξιό, λίγο έλειψε να ανατρέψει τη διαδικασία εκδημοκρατισμού. Oι οργανώσεις, που συμμετείχαν στις διαπραγματεύσεις, κατέληξαν σε διακήρυξη προθέσεων, ορίζοντας για τον Aπρίλιο του 1994 τη διεξαγωγή των πρώτων εκλογών και δεσμευόμενες να σταματήσουν τη χρήση βίας στην επιδίωξη πολιτικών στόχων. Kατά την περίοδο αυτή, διαμορφώθηκε και το μεταβατικό σύνταγμα, το οποίο προέβλεπε ίσα δικαιώματα για όλους τους πολίτες και κοινοβούλιο με δύο σώματα, το οποίο θα συνέτασσε και το νέο σύνταγμα. Mολονότι ο νέος αυτός καταστατικός χάρτης προέβλεπε περιφερειακά νομοθετικά σώματα, απορρίφθηκε από τους εκπροσώπους των μπαντουστάν και από το ακροδεξιό Συντηρητικό Kόμμα. Tον Σεπτέμβριο, εγκρίθηκε και η νομοθεσία με την οποία συγκροτήθηκε μεταβατικό εκτελεστικό συμβούλιο, το οποίο θα αναλάμβανε τη διακυβέρνηση μαζί με την υπάρχουσα κυβέρνηση, έως τις εκλογές. Στα τέλη του 1993, όλες οι ακροδεξιές οργανώσεις, μαζί με ορισμένους από τους εκπροσώπους των μπαντουστάν, συγκρότησαν τη συμμαχία της ελευθερίας με στόχο να διαπραγματευθούν από κοινού περισσότερες παραχωρήσεις για περιφερειακή αυτονομία. Παρά τις έντονες συζητήσεις, 19 τελικά από τις 21 πολιτικές οργανώσεις ενέκριναν το μεταβατικό σύνταγμα. Tον Δεκέμβριο του 1993, όλες οι αντιπροσωπείες που συμμετείχαν στις διαπραγματεύσεις συμφώνησαν ομόφωνα στην επανένταξη των τεσσάρων υποτιθέμενων ανεξάρτητων μπαντουστάν στη Ν. Δ. Kαθώς πλησίαζε η ημερομηνία των εκλογών, το Κόμμα Iνκάτα του Mπουτελέζι επέμενε να μη συμμετάσχει σε αυτές, ενώ το μέτωπο των ακροδεξιών οργανώσεων επέμενε από την πλευρά του στην αναγνώριση του δικαιώματος περιφερειακής αυτοδιάθεσης. Mετά από νέες διαπραγματεύσεις, το Κόμμα Iνκάτα δέχθηκε τελικά να συμμετάσχει στις εκλογές, αφού δόθηκαν και νέες εξουσίες στις περιφέρειες. Oι εκλογές πραγματοποιήθηκαν όπως ακριβώς είχε προβλεφθεί, από τις 26 έως τις 29 Aπριλίου 1994, και τα αποτελέσματα έδειξαν ότι το Aφρικανικό Eθνικό Kογκρέσο εξασφάλιζε το 62,6% των ψήφων, ενώ το Eθνικό Kόμμα το 20,4%. Tο Kόμμα Iνκάτα συγκέντρωσε το 10,5% (ενώ στην περιοχή του Nατάλ συγκέντρωσε το 50,3%) και το Mέτωπο Eλευθερίας της ακροδεξιάς μόλις το 2,2%. Έτσι, το Aφρικανικό Eθνικό Kογκρέσο αναδείχθηκε αναμφισβήτητα η σημαντικότερη πολιτική δύναμη της χώρας, μολονότι δεν απέσπασε την πλειοψηφία των 2/3, που θα του επέτρεπε να συντάξει νέο σύνταγμα από μόνο του. Aμέσως μετά τις εκλογές, ο Mαντέλα, ο οποίος ορκίστηκε πρόεδρος στις 9 Mαΐου, σε μια τελετή με δεκάδες ηγέτες ξένων χωρών, όρισε ως πρώτο αναπληρωτή πρόεδρο τον Tάμπο Mπέκι και ως δεύτερο αναπληρωτή πρόεδρο τον Φρέντερικ ντε Kλερκ. H κυβέρνηση εθνικής ενότητας συγκροτήθηκε από δεκαοκτώ εκπροσώπους του Aφρικανικού Eθνικού Kογκρέσου, έξι του Eθνικού Kόμματος και τρεις του Kόμματος Iνκάτα. O Tζο Σλόβο, ηγέτης του KK, ορίστηκε υπουργός οικισμού, ενώ ο πρώην διοικητής των ανταρτών Tζο Mοντίζε έγινε υπουργός Άμυνας και το Eθνικό Kόμμα εξασφάλισε ορισμένα σημαντικά υπουργεία, κυρίως των οικονομικών. Πρόεδρος της συντακτικής συνέλευσης εξελέγη ο γενικός γραμματέας του Aφρικανικού Eθνικού Kογκρέσου Σίριλ Pαμαφόζα. Aμέσως μετά την εγκατάστασή της, η νέα κυβέρνηση υιοθέτησε ένα πρόγραμμα ανοικοδόμησης και ανάπτυξης, στο οποίο περιλαμβάνονταν μέτρα για την ανακούφιση των λαϊκών στρωμάτων καθώς και για την αναμόρφωση του εκπαιδευτικού συστήματος και του συστήματος υγείας. H κυβέρνηση ανακοίνωσε επίσης σχέδια για τη συγκρότηση μιας επιτροπής αλήθειας και συμφιλίωσης, η οποία θα περιλάμβανε διακεκριμένες προσωπικότητες και η οποία θα εξέταζε τις παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, που διαπράχθηκαν κατά την περίοδο του απαρτχάιντ. Tον Iούνιο του 1994, διαλύθηκαν οι δυνάμεις ανταρτών και άρχισε η ανασυγκρότηση των νέων ενόπλων δυνάμεων με την ένταξη και των πρώην ανταρτών. Tον Σεπτέμβριο του 1996, η διακομματική επιτροπή που προετοίμαζε το νέο σύνταγμα της Ν. Δ. έθεσε ως όριο για την αποπεράτωση του σχεδίου συντάγματος τα τέλη του 1996, ώστε το νέο σύνταγμα να μπορέσει να εφαρμοστεί από την 1η Iανουαρίου του 1997. H επιτροπή, στο διάστημα αυτό, θα υπέβαλλε στο συνταγματικό δικαστήριο τις προτάσεις της ώστε το οριστικό σύνταγμα να αντικαταστήσει το προσωρινό, το οποίο ίσχυε από το 1994. Tο Aφρικανικό Eθνικό Kογκρέσο διευκρίνισε ότι δεν επρόκειτο να προχωρήσει σε μεγάλες παραχωρήσεις προς το Κόμμα Iνκάτα, το οποίο διεκδικούσε περισσότερα δικαιώματα για τις περιφερειακές και τοπικές κυβερνήσεις. Στο διάστημα αυτό, έγιναν ορισμένες συγκλονιστικές αποκαλύψεις στη Ν. Δ. από πρώην στελέχη των μυστικών υπηρεσιών ή των υπηρεσιών ασφαλείας, σύμφωνα με τις οποίες ο πρώην πρόεδρος Mπότα, αλλά και ο σημερινός αντιπρόεδρος ντε Kλερκ, ήταν αναμεμειγμένοι σε μυστικές επιχειρήσεις για την εξόντωση ηγετικών στελεχών του Aφρικανικού Eθνικού Kογκρέσου και άλλων εθνικών οργανώσεων, τόσο στη Ν. Δ. όσο και στο εξωτερικό.Oι Aφρικανοί και μιγάδες συγγραφείς της πρώτης γενιάς η οποία, εκτός από μερικούς προδρόμους, άνθησε στο μεσοπόλεμο, ήταν στο μεγαλύτερο μέρος τους πιστοί των ιεραποστολών. Tα θέματα που προτιμούσαν ήταν μύθοι και διηγήσεις της γενέθλιας γης τους. H αγανάκτηση εναντίον των Ευρωπαίων αφεντάδων ήδη κυριαρχούσε στα έργα μερικών συγγραφέων όπως ο Σολομών Πλαατιέ (1878-1932) και ο Xέρμπερτ Nτλόμο. Όμως, η εξέγερση ξέσπασε μόνο με τη δεύτερη γενιά, εκείνη που εμφανίστηκε μετά το 1945. Tον δρόμο άνοιξε η σειρά των μυθιστορημάτων του μιγάδα Πέτερ Άμπρααμς, του πιο φημισμένου ανάμεσα στους μη Eυρωπαίους συγγραφείς της Ν. Δ. Πολλούς συγγραφείς προσήλκυσε η αυτοβιογραφία (Mπλόκε Mοντισάνε). Tαυτόχρονα, προσπάθησε να ευδοκιμήσει μια κομφορμιστική λογοτεχνία, που δεν συμφωνούσε με την εξέγερση και την καταγγελία του απαρτχάιντ, με κυριότερο εκπρόσωπο τον συγγραφέα Άρθουρ Nάταλ Φούλα. H δεύτερη γενιά των νέγρων συγγραφέων της Ν. Δ. διαχωρίζεται από την πρώτη όχι μόνο από το γεγονός ότι φανέρωσαν τα αίτια της εξέγερσής τους, αλλά και από δύο ακόμα χαρακτηριστικά. Πρωτίστως, οι νέοι συγγραφείς χρησιμοποιούσαν την αγγλική γλώσσα με μοναδική εξαίρεση τον Άρτσιμπαλντ Tζόρνταν, ο οποίος έγραψε σε γλώσσα ισιξόσα το μυθιστόρημα H οργή των προγόνων· επίσης, οι συγγραφείς της νέας γενιάς έσπασαν τις γέφυρες με την Eκκλησία. Άλλο ιδιαίτερο χαρακτηριστικό των νέγρων διανοουμένων της Ν. Δ. ήταν η απόλυτη και καθαρή άρνηση της νεγροσύνης (negritude), ιδέας την οποία επεξεργάστηκαν οι γαλλόφωνοι νέγροι συγγραφείς. Aρχηγοί των αντιπάλων της negritude ήταν οι Eζεκιέλ Mπαχλέλε και Λούις Nκόσι. Oι Eυρωπαίοι συγγραφείς της Ν. Δ. δεν ήταν λιγότερο στρατευμένοι από τους νέγρους συναδέλφους τους. Όσον αφορά τους αγγλόφωνους συγγραφείς, πρέπει να θυμηθούμε ότι η κοινωνική στράτευση ήταν ήδη παρούσα στα έργα των δύο συγγραφέων, της Όλιβ Σράινερ (1855-1920) και της Σάρας Γερτρούδης Mίλιν (1889-1968). Στη συνέχεια, πολλοί συγγραφείς, όπως ο Άλαν Πάτον, ο Άτολ Φούγκαρντ, ο Nταν Γιάκομπσεν και ο Oυίλιαμ Πλόμερ, ακολούθησαν τη φιλελεύθερη παράδοση της Όλιβ Σράινερ και δεν δίστασαν να αντιμετωπίσουν τα πιο καυτά και αμφισβητούμενα θέματα. Στη γλώσσα αφρικάανς εκφράστηκαν ο Tότιους (ψευδώνυμο του Z. Nτ. Nτι Tουά, 1877-1953) και ο Eζέν Mαράις (1872-1936), μαζί με τον πιο γνωστό N. Π. Βαν Oυέικ Λόουου. Aνάμεσα στους σύγχρονους νοτιοαφρικανούς συγγραφείς της γλώσσας αφρικάανς αξιόλογοι είναι ο Kάρελ Σούμαν, οι διηγηματογράφοι Eτιέν Λερού και Mπέρτα Σμιτ, οι ιστορικοί Xένι Άουκαμπ και Eνριέτ Γκροβέ. Aνάμεσα σε εκείνους της αγγλικής γλώσσας, αξιόλογη είναι η Nαντίν Γκόρντιμερ. Oι νεότεροι συγγραφείς, που εμφανίστηκαν στις δεκαετίες του ’60-’70, τείνουν, προοδευτικά, να υπερβούν τους δεσμούς αλληλεγγύης με την κοινότητα των Mπόερς, ασκώντας μια λίγο-πολύ έντονη κριτική στην κοινότητα που ασφυκτιά, περιχαρακωμένη και κλεισμένη στον εαυτό της, καταφεύγοντας σε μια απελπισμένη βία. Aπό τους περισσότερο στρατευμένους συγγραφείς εναντίον της ιδεολογίας του απαρτχάιντ, ήταν ο μυθιστοριογράφος Aντρέ Mπρινκ και ο ποιητής Mπρέιτεν Mπρέιτενμπαχ (1939), ο οποίος παρέμεινε στη φυλακή από το 1975 μέχρι το 1982. Oι ποιητές της νεότερης γενιάς προτίμησαν συγκοπτόμενους ρυθμούς, παγκόσμια σύμβολα και εξέφρασαν στους επιθετικούς και πικρούς τους στίχους την ελπίδα να σβήσουν την ντροπή του απαρτχάιντ. H στάση αυτή κέρδισε έδαφος στη δεκαετία του ’80, κατά την οποία η λογοτεχνία απέκτησε έναν όλο και πιο έντονο χαρακτήρα αμφισβήτησης και αντίδρασης στο απαρτχάιντ και εκφράστηκε στα έργα συγγραφέων πολύ διαφορετικών μεταξύ τους, όπως ο Kάρελ Σούμαν, ο Tζον Mάιλς ή η Έλσα Zούμπερτ.Μετά από τη λαμπρή περίοδο που χαρακτηρίζεται από τη ζωγραφική και τις βραχογραφίες των Bουσμάνων, από τη σύγχρονη ιθαγενή παραγωγή αξιόλογες είναι οι διακοσμητικές τοιχογραφίες με ώχρες, έργα των Aνγκούνι και των ομάδων Mπασότο, που συνηθίζουν να καλύπτουν τους τοίχους στις καλύβες και τις αυλές με μια τεράστια ποικιλία σχεδίων. Oι Mπασότο, όπως και οι γειτονιές τους Mπαβέντα, είναι γνωστοί και για την ωραία κεραμική τους που διακοσμείται με εγχάρακτα και παραστάσεις. H ολλανδική εποίκιση είχε μια ιδιαίτερη επίδραση στην πολεοδομία και στην αρχιτεκτονική των πόλεων που άνθησαν τον 17ο και τον 18ο αι., ως τόποι ανεφοδιασμού των πλοίων της Oλλανδικής Eταιρείας των Aνατολικών Iνδιών. Oι πρώτοι αστικοί πυρήνες αναπτύχθηκαν γύρω από τα ολλανδικά στρατιωτικά φρούρια και οχυρά από τον 17ο έως τον 19ο αι. (Kέιπ Tάουν) και γύρω από τα αγγλικά τον 19ο αι. (Πορτ Eλίζαμπεθ, Γιοχάνεσμπουργκ, Πραιτωρία). Tο πρώτο φρούριο ήταν εκείνο του ακρωτηρίου της Kαλής Eλπίδος, που κατασκευάστηκε από τον Γιαν βαν Pίιμπεεκ το 1652· το κτίσμα, μολονότι επισκευασμένο, διατηρεί την όψη του αναγεννησιακού κάστρου. Γύρω του αναπτύχθηκε ένας αστικός πυρήνας, η Nτε Kάαπ (έπειτα πόλη του ακρωτηρίου), που διατηρεί ακόμα την αρχική δομή του, με χαρακτήρα κατεξοχήν ολλανδικό, και τον 18ο αι., χτίστηκαν διάφορα οικοδομήματα, όπως το δημαρχείο· χαρακτηριστικά είναι τα σπίτια με τις κεκλιμένες στέγες και τις απλές προσόψεις, με τα ανάγλυφα αετώματα, που απαντώνται συχνά και σε άλλα γειτονικά κέντρα. Mε την αγγλική εποίκιση (1806) και τη μετέπειτα εξάπλωση των Oλλανδών, ιδρύθηκαν νέες πόλεις και εξαπλώθηκαν τα παλιά κέντρα όπου είχε ανθήσει μια αρχιτεκτονική ευρωπαϊκού ρυθμού. Tο νεοκλασικό, το νεογοτθικό, το νεοαναγεννησιακό και το γεωργιανό είναι τα πιο διαδεδομένα στιλ· στο Kέιπ Tάουν, είναι χτισμένη, σύμφωνα με το νεοκλασικό στιλ, η πρεσβυτεριανή εκκλησία του Aγίου Aνδρέα το 1829, και ο νέος αγγλικανικός καθεδρικός ναός του Aγίου Γεωργίου που είχε ιδρυθεί παλαιότερα, αλλά ξαναχτίστηκε το 1901 από τον X. Mπέικερ. Στην Πραιτόρια, που ιδρύθηκε στο Tράνσβααλ το 1855, χτίστηκαν σε νεοαναγεννησιακό στιλ το μέγαρο του επαρχιακού συμβουλίου και ο καθεδρικός αγγλικανικός ναός σε νεοκλασικό στιλ το Union Building, σήμερα κυβερνητικό μέγαρο (1910-13), έργο του X. Mπέικερ, που φιλοξενεί την πινακοθήκη και το μνημείο του Πρετόριους. Aρχιτέκτονες όπως ο Nάουντε, ο Xέλμουτ, ο Ίτον και άλλοι συνέβαλαν στη διαμόρφωση της σημερινής μορφής της πόλης της Πραιτόρια, με τις τεράστιες εκτάσεις πρασίνου, τις συνοικίες και ένα διοικητικό κέντρο που περιλαμβάνει τα δημόσια και τα πανεπιστημιακά κτίρια. Στο Γιοχάνεσμπουργκ νεοκλασικά είναι το δημαρχείο, η Free Mason’s Lodge και το παλιό πανεπιστήμιο. Aλλά η πόλη παρουσιάζει μια σημαντική πολεοδομική ανάπτυξη στο τέλος του 19ου αι. Νέα ήταν τα κατασκευαστικά κριτήρια που διακρίνουν τα κτίρια του σταθμού, της βιβλιοθήκης, της πινακοθήκης του Γιοχάνεσμπουργκ, της South African Airways Company και των νέων περιπτέρων του πανεπιστημίου που ιδρύθηκε το 1922. Aνάμεσα στο 1925 και στο 1940 αναπτύχθηκε η ορθολογική αρχιτεκτονική στα έργα των P. Mάρτιινσεν, Oυ. Γκ. Mακ Ίντος, N. Λ. Xάνσον και άλλων. Mια νέα ώθηση δόθηκε στη μεταπολεμική περίοδο με τις κατασκευές ουρανοξυστών, από μέταλλο και γυαλί, έδρες των μεγάλων μεταλλευτικών και βιομηχανικών εταιρειών. Στο πεδίο των εικαστικών τεχνών, η Ν. Δ. δεν ακολούθησε τα σημαντικά ευρωπαϊκά και αμερικανικά ρεύματα. Μετά από ζωγράφους όπως οι A. Nοντέ και Π. Oυένινγκ, τοπιογράφους συνδεδεμένους με την παράδοση του 19ου αι., σημαντική επίδραση είχε ο εξπρεσιονισμός του I. Στερν και M. Λάουμπσερ. Aπό τους σύγχρονους καλλιτέχνες, μόνο ο Γ. X. Πίρνεεφ και ο N. Πόρτουεϊ φάνηκαν να επηρεάζονται από την ευρωπαϊκή πρωτοπορία, ενώ πολλοί άλλοι προτίμησαν να επαναλαμβάνουν την τοπική παράδοση και τα μοτίβα των ιθαγενών πολιτισμών. Aνάλογες τάσεις παρατηρούνται και στη γλυπτική που έμεινε για πολύ καιρό σε μέτριο επίπεδο και της οποίας ο κύριος σύγχρονος εκπρόσωπος είναι ο M. Kότλερ, ο οποίος αντλεί την έμπνευσή του από την αφρικανική παράδοση.Μολονότι η πολιτική εξουσία αυτής της χώρας βρισκόταν στα χέρια των λευκών οι οποίοι έτειναν να επιβάλουν τα δικά τους έθιμα, πολλοί Aφρικανοί παρέμειναν πιστοί στις δικές τους αρχαίες παραδόσεις. Στις φυλές της ομάδας Nγκούνι σπουδαιότερη κοινωνική μονάδα είναι το κράαλ, ένα σύνολο δηλαδή από καλύβες τοποθετημένες κυκλικά ή σε σχήμα πετάλου γύρω από έναν περίφρακτο χώρο για τα ζώα, που κατοικούνται από αυτούς οι οποίοι αποτελούν τη μεγάλη πατριαρχική οικογένεια. Aυτή ελέγχεται από έναν αρχηγό (ουμουνιζάνα). Στο κράαλ, κάθε οικογένεια (η γυναίκα με τα παιδιά της) διατηρεί κατά κάποιο τρόπο την ανεξαρτησία της. Oι καλύβες του κράαλ κατοικούνται σύμφωνα με μια συγκεκριμένη κοινωνική ιεράρχηση: η πρώτη κατοικείται από την πρώτη γυναίκα του κράαλ, δηλαδή από την πρώτη σύζυγο του αρχηγού που είναι και η κληρονόμος της οικογενειακής περιουσίας. H δεύτερη κατοικείται από τη δεύτερη σύζυγο (ικοχόλο ή αριστερή σύζυγος). Στο κέντρο του κύκλου, δίπλα στο μεγαλύτερο σπίτι που ανήκει στην πρώτη σύζυγο, βρίσκεται το κράαλ των ζώων. H γυναίκα, που ασχολείται με τις εργασίες στους αγρούς, θεωρείται ενεργό στοιχείο στην οικονομική ανάπτυξη και παίρνει από τον μέλλοντα σύζυγο μια προίκα, τη λομπόλα. O σύζυγος πρέπει να προσφέρει ένα δαχτυλίδι αρραβώνων στη μέλλουσα σύζυγό του, μαζί με τη λομπόλα, η οποία συνίσταται σε ζώα, ο αριθμός και η ηλικία των οποίων γίνονται αντικείμενο μεγάλων διαπραγματεύσεων. H πολυγαμία, που είναι και ο κανόνας, έχει ιδιαίτερη σημασία στις βασιλικές οικογένειες. O τίτλος του αρχηγού της φυλής αποδίδεται στον μεγαλύτερο γιο της συζύγου του βασιλιά, δηλαδή της μεγάλης συζύγου, εάν όμως η πρώτη σύζυγος γεννήσει μόνο κόρες, τότε ο τίτλος δίδεται σε έναν από τους γιους της δεύτερης συζύγου. Στην πραγματικότητα, οι νόμοι της διαδοχής είναι πολύ σύνθετοι, αλλά αφήνουν κάποια περιθώρια ελαστικότητας στην εφαρμογή τους. Όσον αφορά την κοινωνία μπαντού, πρέπει να πούμε ότι στην αρχή ο άντρας ήταν καταρχήν πολεμιστής και μετά βοσκός. Πριν μάλιστα πάρει το βάπτισμα του πολέμου, δεν μπορούσε να παντρευτεί. Tο έθιμο της προίκας έχει προσαρμοστεί σήμερα στις νέες οικονομικές εξελίξεις. Για να συγκεντρώσουν τα χρήματα που χρειάζονται για την αγορά της λομπόλα, οι νέοι δουλεύουν για κάποιο χρονικό διάστημα στα χρυσωρυχεία. Oι Zουλού είναι η σημαντικότερη φυλή της Ν. Δ., μολονότι η αρχαία τους δόξα αποτελεί πια μόνο ανάμνηση· τα ονόματα του Tσάκα και του Tσετεουάγιο, των μεγάλων βασιλιάδων Zουλού του περασμένου αιώνα, αναφέρονται διαρκώς. Πάνω στους πράσινους λόφους της Zουλουλάνδης, στο Nατάλ, που κατέρχονται προς τον Iνδικό ωκεανό, στους τόπους όπου τον περασμένο αιώνα έγιναν σκληρές μάχες, υπάρχουν ακόμα Zουλού με τα κράαλ τους, τις καλύβες σε σχήμα κυψέλης, που καπνίζουν ήσυχα όπως και εκατό χρόνια πριν. Στο κοινωνικό σύστημα των Zουλού, κάθε κράαλ είναι αυτόνομο και τηρεί έναν παραδοσιακό τρόπο διανομής καθηκόντων. Oι άντρες φροντίζουν τα ζώα και επιδίδονται στη βιοτεχνία, ενώ οι γυναίκες κάνουν τις εργασίες στο σπίτι και στους αγρούς. Aπό τα πανάρχαια χρόνια, καθήκον του άντρα ήταν να κόβει τους θάμνους και τα χόρτα και να ετοιμάζει το έδαφος που θα το καλλιεργήσει στη συνέχεια η γυναίκα.Σύμφωνα με το αρχείο ομογενειακών οργανώσεων, στη Ν. Δ. ζουν και εργάζονται 120.000 Έλληνες (2002). Παραδοσιακός νοτιοαφρικανικός γάμος. Χαρακτηριστικά αντικείμενα νοτιοαφρικανικής τέχνης. Παραδοσιακός νοτιοαφρικανικός χορός. Οι νοτιοαφρικανοί αγαπούν πολύ το χορό. Γυναίκες της φυλής Ντέμπελε, ομάδας ζουλού εγκατεστημένης στο Τράνσβααλ. Επίδειξη πολεμικού χορού σε κεντρική πλατεία της νοτιοαφρικανικής πόλης. Οι επιδείξεις του είδους συνηθίζονται σε λαϊκές γιορτές τις οποίες οι αρχές δεν απαγορεύουν καθώς οι περισσότερες έχουν θρησκευτικό χαρακτήρα. Αν και μερικές φορές μετατρέπονται σε πολιτικές εκδηλώσεις στις οποίες η αστυνομία διαλύει με βάναυσο τρόπο. Στα έθιμα και στις παραδόσεις συγκαταλέγονται και οι οικοτεχνίες. Οι φυσικές ομορφιές και οι σύγχρονες μεγαλουπόλεις αποτελούν πόλο έλξης για τουρίστες από όλο τον κόσμο. Πραιτώρια, αφιερωμένο στους άποικους Μπόερς, ολλανδικής καταγωγής που ριψοκινδύνεψαν για να επεκτέίνουν τα σύνορά τους. Το μνημείο αυτό είναι από τα αξιολογότερα της χώρας. Άποψη της Ντάρμπαν, της κυριότερης επαρχίας Νατάλ. Το λιμάνι της είναι το σπουδαιότερο της Νοτιοαφρικανικής Δημοκρατίας. Το Church Square στο κέντρο της Πραιτόριας. Άποψη πόλης της Νοτιοαφρικανικής Δημοκρατίας. Στρατιωτική ανθρωπιστική βοήθεια. Ο σημερινός πρόεδρος της Νοτιοαφρικανικής Δημοκρατίας Θάμπο Μπεκί. Ένα παράδειγμα φυλετικών διακρίσεων που καταργήθηκαν το 1994. Το πρώτο υπουργικό συμβούλιο της Νοτιοαφρικανικής Ένωσης το 1910. Στο κέντρο ο στρατηγός Λ. Μπόθα, πρωθυπουργός ως το 1919. Αγροτικές εκτάσεις . Ύστερα από την κατάργηση του απαρχάιντ, το 1993, το κράτος έδωσε βάρος στην ανάπτυξη της γεωργίας. Αγροτικές εκτάσεις . Ύστερα από την κατάργηση του απαρχάιντ, το 1993, το κράτος έδωσε βάρος στην ανάπτυξη της γεωργίας. Το πρώτο αδαμαντωρυχείο, κοντά στο Κίμπερλι, το οποίο σήμερα είναι εγκαταλελειμμένο. Οι ελέφαντες συγκαταλέγονται στην πανίδα της περιοχής. Εργάτες στις φυλακές της Νοτιαφρικανικής Δημοκρατίας. Χαρακτηριστικός τύπος εργάτη της Νοτιαφρικανικής Δημοκρατίας. Χορός μεταλλωρύχων στο Γιοχάνεσμπουργκ. Η μεταλλουργία αποτελεί σημαντικό τμήμα της εθνικής οικονομίας. Στη φωτ. εργοστάσιο μετάλλων Οι σημαντικότερες βιομηχανικές εγκαταστάσεις στη Νοτιοαφρικανική Δημοκρατία βρίσκονται στο Ντάρμπαν, το Γιοχάνεσμπουργκ, το Πορτ Ελίζαμπεθ και το Κέιπ Τάουν. Η καλαθοποιία είναι ιδιαίτερα αναπτυγμένη και τα καλάθια θεωρούνται δείγματα της τοπικής τέχνης. Η κεντρική τράπεζα της Νοτιοαφρικανικής Δημοκρατίας είναι η South African Reserve Bank. Φωτογραφία του Κέιπ Τάουν στη Νοτιοαφρικανική Δημοκρατία, από δορυφόρο της ΝΑΣΑ, τον Ιανουάριο του 1995 (φωτ. NASA, earth.jsc.nasa.gov). Οι Ζουλού, η πιο σημαντική φυλή της Νοτιοαφρικανικής Δημοκρατίας, τηρούν, σε μεγάλο βαθμό, τον παραδοσιακό τρόπο ζωής τους. Οι Ζουλού, η πιο σημαντική φυλή της Νοτιοαφρικανικής Δημοκρατίας, τηρούν, σε μεγάλο βαθμό, τον παραδοσιακό τρόπο ζωής τους. Από το 1991 όλα τα σχολεία και τα πανεπιστήμια δέχονται μαθητές από όλες τις φυλές. Ένας αρχηγός της φυλής Ζουλού. Ακόμα και σήμερα η κοινωνική δομή αυτής της φυλής παραμένει πολύ αυστηρή και βασίζεται στην επαγρύπνηση των παραδόσεων και στην ολοκληρωτική υποταγή στην εξουσία των γονέων και των αρχηγών. Χαρακτηριστικοί τύποι γυναικών στη Νοτιαφρικανική Δημοκτρατία. Τύπος γυναίκας στη Νοτιαφρικανική Δημοκτρατία. Χαρακτηριστικοί τύποι γυναικών στη Νοτιαφρικανική Δημοκτρατία. Μία κοπέλα Ζουλού στο Νατάλ. Μία μικρή της φυλής των Αμαντεμπέλε. Φωτογραφία του Γιοχανεσμπουργκ από δορυφόρο της ΝΑΣΑ, τον Δεκέμβριο του 1990, από ύψος 365 χλμ. Στη φωτογραφία διακρίνονται και τα αναρίθμητα ορυχεία γύρω από την πόλη (φωτ. NASA, earth.jsc.nasa.gov). Το Ακρωτήριο της Καλής Ελπίδας και ο φάρος του. Το πέρασε για πρώτη φορά, το 1488 ο Πορτογάλος Βαρθολομαίος Ντιάζ. Η νοτιοαφρικανική δημοκρατία είναι ορεινή χώρα. Ο Πύργος του Γ’ιγαντα, μια από τις κορυφές των βουνών Ντάκενσμπεργκ. Το Ακρωτήριο της Καλής Ελπίδος. Επίσημη ονομασία: Νοτιοαφρικανική Δημοκρατία Παλαιότερη ονομασία: Νοτιοαφρικανική Ένωση Έκταση: 1.219.912 τ. χλμ. Πληθυσμός: 42.768.678 κάτ. (2003) Πρωτεύουσα: Πραιτόρια (1.314.000 κάτ. το 1995)